Bewindvoering – door Emma Hamers

Voor sommige mensen is het lastig om door hun lichamelijke of geestelijke toestand hun eigen financiën te regelen. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat ze wilsonbekwaam zijn of psychische klachten hebben. Het bewind (ook wel beschermingsbewind genoemd) beschermt deze personen (de rechthebbende). De rechthebbende mag wanneer hij/zij onder bewind staat, geen beslissingen meer nemen met betrekking tot zijn/haar financiën. Iemand anders regelt de geldzaken van degene die onder bewind staat.

Om voor bewind in aanmerking te komen is een verklaring van een arts of psychiater of een sociaal verslag van een hulpverlenende instantie nodig.

Bewind aanvragen
Onderbewindstelling loopt altijd via de kantonrechter. U kunt zelf een verzoek indienen, maar dit kan ook worden gedaan door een echtgenoot of partner, familieleden tot de vierde graad of degene die het gezag uitoefent (het gaat dan vaak om minderjarigen).  Daarnaast kunnen ook professionals een dergelijk verzoek indienen. Hierbij kunt u denken aan de instelling die de betrokkene verzorgt of begeleidt, de Officier van Justitie, het College van Burgemeester & Wethouders, maar ook een huidige bewindvoerder, wanneer er al sprake is van een eerdere regeling.

De bewindvoerder
Wanneer er bewind is ingesteld, is de bewindvoerder een belangrijk persoon. De bewindvoerder heeft de taak om de goederen van de persoon in kwestie te beheren. Hierbij kan er worden gedacht aan salaris, uitkeringen en loon. De bewindvoerder die wordt benoemd, moet aan een aantal eisen voldoen. De bewindvoerder moet bijvoorbeeld niet in staat van faillissement verkeren. Ook moet de bewindvoerder handelingsbekwaam zijn. In beginsel loopt het aanvragen van bewindvoering via een formulier dat moet worden ingevuld en verzonden naar de rechtbank. De rechter controleert gedurende het bewind of de bewindvoerder de geldzaken goed beheert.

Verschil met curatele en mentorschap
Bewind is niet hetzelfde als curatele. Bewind is bedoeld voor degene die zijn financiële zaken niet zelf kan regelen. Curatele is bedoeld voor mensen die hun financiële en persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen en voor wie beschermingsbewind niet genoeg is. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam. Dit houdt in dat hij/zij zonder toestemming van de curator geen rechtshandelingen kan verrichten die niet kunnen worden teruggedraaid (denk hierbij bijvoorbeeld aan de aankoop van een huis). Iemand die onder bewind staat blijft wel handelingsbekwaam en mag dus wel zelfstandig rechtshandelingen verrichten.

Het kan ook voor komen dat een betrokkene wel zijn geldzaken kan regelen, maar niet zelf kan beslissen over zijn persoonlijke zaken (denk hierbij aan verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding). In dit geval is het mogelijk om bij de kantonrechter een verzoek om mentorschap in te dienen. Mentorschap staat los van bewindvoering.

Bewind stoppen
Bewindvoering stopt alleen vanzelf bij tijdelijk bewind, als de betrokkene overlijdt of als het bewind overgaat in curatele. In alle andere gevallen kunt u een verzoek bij de kantonrechter indienen met de vraag om het bewind te stoppen. Indien u hulp nodig hebt bij het indienen van dit verzoek, schroom dan niet om binnen te lopen tijdens een van onze inloopuren bij Rechtswinkel Eindhoven.