De 10-minutenregel van een werkgever | door Sahar Ismail

Werkgevers verlangen vaak dat hun werknemers vijf tot tien minuten eerder aanwezig zijn voor hun dienst. Deze tijd kunnen de werknemers gebruiken om zich om te kleden, het systeem op te starten, te overleggen, etc. Werkgevers betalen over deze periode meestal geen salaris, omdat ze het niet als werktijd zien. De rechtbank oordeelde in een recente uitspraak dat dit niet is toegestaan.

Wat is werktijd?
Werktijd (of arbeidstijd) is de tijd dat de werknemer onder gezag van de werkgever arbeid verricht. Deze uren kan de werknemer dan ook niet vrij invullen, omdat hij bezig is met zijn werk. Wanneer er sprake is van werktijd, betekent het niet dat er ook meteen sprake is van (volledige) loondoorbetaling. Denk dan bijvoorbeeld aan een aanwezigheidsdienst, reservedienst of een nachtdienst. Dit zijn allemaal diensten waarbij een werknemer de uren niet vrij kan invullen. De afspraken rondom het loon tijdens deze diensten is afgesproken in de arbeidsovereenkomst of in de daarvoor geldende cao.

Welke situatie deed zich voor in de zaak van de rechtbank Den Haag?
Een callcenter verlangt dat haar werknemers tien minuten voor aanvang van hun dienst aanwezig zijn. Werknemers zouden bijvoorbeeld om 9.00 uur ingeroosterd zijn, maar moesten volgens de “planningsregels” ten minste om 8.50 uur aanwezig zijn, zodat zij om 9.00 uur het eerste telefoontje van de dag konden opnemen. Werknemers moesten in die tien minuten ten minste tien programma’s opstarten, wat de nodige tijd met zich meebracht. Er zouden sancties worden opgelegd als de werknemer om 9.00 uur niet ingelogd was.

Het callcenter gaf als argument dat werknemers geen recht hebben op loon over de tien minuten dat ze eerder aanwezig moeten zijn, omdat dit geen werktijd is. Het callcenter was van mening dat in die tijd van de werknemer niet verwacht wordt dat zij werkzaamheden verricht. Ze hoeven alleen tijdig in te loggen, daarnaast kunnen de werknemers in die tijd ook wat drinken pakken of naar het toilet gaan. Een van de werknemers van het callcenter was echter van mening dat er wel sprake was van werktijd. Hij stond al onder het gezag van de werkgever en voert opdrachten uit om in te loggen in ten minste tien programma’s binnen de tien minuten dat hij eerder moest zijn.

Wat is het oordeel van de rechtbank?
De rechtbank heeft geoordeeld dat de werknemer in het gelijk staat als het gaat om het begrip werktijd. Het callcenter geeft de werknemer tien minuten van tevoren een opdracht, en als deze niet wordt nagekomen, zijn er gevolgen aan verbonden. Bovendien staat het de werknemer niet vrij om deze tijd naar eigen inzicht in te vullen, omdat hij in die tijd ten minste tien programma’s moet opstarten. De rechtbank is van mening dat deze voorbereidende werkzaamheden kunnen worden beschouwd als normale werkzaamheden. De rechtbank oordeelde ook dat de werknemer recht heeft op loon over de tien minuten. Werknemers hebben volgens de cao recht op loon over werktijd en meer-uren moeten worden uitbetaald.

Geldt de 10-minutenregel nu in iedere sector?
Het is nog niet vastgesteld of gebleken dat de 10-minutenregel ook geldt voor werknemers uit andere sectoren, doordat niet alle werkzaamheden hetzelfde zullen zijn. Om erachter te komen welke regels voor u gelden, kunt u het beste een kijkje nemen in uw arbeidsovereenkomst of de voor u gestelde cao.

Indien u  meer vragen heeft over de 10-minutenregel of anderszins, dan helpen onze adviseurs u graag verder. Loop binnen tijdens een van onze spreekuren op dinsdag- en donderdagavond tussen 19.30 en 20.45 uur.